Kalabaza

Zaindu begiak

Kalabaza elikagai aberatsa da beta-karotenoan, eta substantzia hori gure gorputzean xurgatu ondoren, A bitamina edo erretinol bihurtzen da. Hori funtsezkoa da ikusmenerako, azalaren eta ehunen egoera onerako eta gure defentsa-sistemaren funtzionamendu onerako.

A bitaminak ikusmenarekin duen erlazioa azaltzen duen mekanismoa bitamina horren forma aktibo batekin erlazionatzen da, 11-cis-retinal delakoarekin. Honek, substantzia organiko batekin (opsina) konbinatzen du, honekin giza-begiaren erretinan aurkitzen den rodopsina izeneko konposatu aktibo bat osatzen duelarik. Intentsitate baxuko argi-izpiek makilatxoen errodopsina deskonposatzen dute (erretinan dauden argiarekiko sentikorrak diren hartzaileak), eta erreakzio kimiko batzuen bidez nerbio optikoaren kitzikapena gertatzen da eta garunean ikusmen-estimuluak eragiten ditu. Era horretan, A bitamina nahikorik ez dagoenean, itsutasuna sortzen da gauez, kotoi-txotxak intentsitate txikiko argiarekiko sentikorrak direlako. Horrela, kalabaza edo azenarioa (beta-karoteno gehien daukana) bezalako barazkiak kontsumitzea oso baliagarria gerta dakieke begietako arazoak (fotofobia, begietako lehortasuna edo gaueko itsutasuna, adibidez) nozitzen dituztenei.

Gehiegizko pisua

Kalabaza balio kaloriko txikiko elikagaia da. Osagai nagusia ura du, eta azukreen edukia % 5 baino ez da. Gainera, ia ez dago gantzik. Kontuan hartzeko moduko zuntz kopurua ematen du, ordea: horrek, 100 gramoko 30 kaloria baino gutxiago ematen dituenez, pisua kontrolatzeko dietetan aholkatzen den barazki bihurtzen du.

Heste-igarotzea hobetzen du

Kalabazan dagoen zuntz kantitateak, balio asetzailea emateaz gain, barazki hau pixka bat laxantea izatea eragiten du, hau da, heste-igarotzea hobetzen laguntzen du.

Gaixotasunen prebentzioa

Beta-karotenoak, eragin antioxidatzailea duen substantzia den aldetik, E eta C bitaminak bezala, erradikal askeak neutralizatzen ditu. Izan ere, kalabaza maiz jateak gaixotasun kardiobaskularrak, endekapenezkoak eta minbizia izateko arriskua murrizten laguntzen du.

Antioxidatzaileek "erradikal askeak" izenekoen eragin kaltegarria blokeatzen dute. Oxigenoa dagoenean arnasa hartzea funtsezkoa da gure organismoko zelulen bizitzan, baina horren ondorioz molekula batzuk sortzen dira, erradikal askeak, eta bizitzan zehar osasunerako ondorio negatiboak eragiten dituzte, DNA (geneak), proteinak eta lipidoak edo koipeak (oxidazioa) aldatzeko duten gaitasunaren bidez.

Gure gorputzean etengabe berritzen diren zelulak daude (azalekoak, hesteetakoak... ) eta beste batzuk ez (gibeleko zelulak... ). Urteen poderioz, erradikal askeek handitu egiten dute lehenengoen gainean alterazio genetikoak gertatzeko arriskua, eta horrek lagundu egiten du minbizia garatzen, edo, bestela, bigarrenen funtzionaltasuna murrizten dute, zahartze-prozesuaren bereizgarria baita.

Erradikal askeen ekoizpena areagotzen duten egoerak daude: ariketa fisiko bizia, ingurugiroko kutsadura, tabakismoa, infekzioak, estresa, gantz ugariko dietak eta eguzkitan denbora gehiegi edukitzea.

Bihotz-hodietako eritasunei aurre hartzeko orduan, herdoilaren aurkakoek balio handia dute, eta hori baieztapen sendoa da gaur egun.

Jakina da "kolesterol txarra" (LDL-c) deritzonaren aldaketak berebiziko garrantzia duela arterosklerosiaren hasieran eta garapenean.

Antioxidatzaileek kolesterol txarra aldatzen duten erradikal askeak blokea ditzakete eta arrisku kardiobaskular eta zerebrobaskularra murrizten lagundu dezakete.

Era berean, kalabaza gomendatzen zaie A bitaminaren gabeziak izateko arrisku handiena dutenei, gantz gutxiko dietak egiten dituztenei edo nutrizio-premiak areagotuta dituztenei (hazkunde-aldiak, haurdunaldia eta amagandiko edoskitzea). Era berean, A bitamina ugari duten elikagaiak hartzea gomendagarria da arnas infekzioak (faringitisa, laringitisa edo bronkitisa) izateko joera duten pertsonentzat edo azala lehorra eta ezkatatsua dutenentzat.

Diuretikoa eta arazgarria

Kalabazak potasio eta sodio gutxiko barazkiak dira, eta, ondorioz, organismoan dagoen gehiegizko likidoa kanporatzen laguntzen duen ekintza diuretikoa dute. Onuragarriak dira hipertentsioa, hiperurizemia eta hezueria, giltzurrunetako kalkuluak eta likido-erretentzioa izanez gero. Izan ere, gernu-ekoizpena handituz gero, hobeto kanporatzen dira likidoak eta bertan disolbatutako hondakin-substantziak, hala nola azido urikoa, urea eta abar.

Digestioak errazten ditu

Kalabazaren mamiak, muzilagoetan aberatsa denez, eragin emolientea (leungarria) eta urdaileko mukosaren babeslea du. Ezaugarri horri esker, urdaileko azidotasunean, dispepsian (digestio txarra), pirosian, gastritisean edo ultzera gastroduodenalean komeni izaten da kontsumitzea.