Skip to main content
Conozcamos algo más sobre las hortalizas y verduras :: Sarrera

Sarrera

Barazki eta ortuari freskoek lagundu egiten dute gure organismoa hidratatzen, ur asko daukatelako eta, gainera, elikagarriak eta osasungarriak direlako. Ugari ematen dituzte bitaminak, mineralak, zuntza eta, neurri txikiagoan, almidoia eta azukreak. Eragin antioxidatzailea duten substantzien iturri ere badira, zalantzarik gabe. Horregatik guztiagatik, funtsezkotzat jotzen dira osasunerako, eta ezinbestekoak dira dieta orekatuaren kontzeptuan, zeinaren eredurik adierazgarriena dieta mediterraneoa baita.

Dieta mediterraneoa begetalen kontsumoan oinarritzen da batez ere, eta ongizate-maila handiko herrialdeetan eragin handiena duten gaixotasunen arriskua murrizten laguntzen du, hala nola bihotz-hodietakoena, endekapenezkoena eta minbiziarena. Hala ere, gure herrialdeak ekoizpen-ahalmen pribilegiatua duen arren, eta azken urteetan barazki freskoen kontsumoak gora egin duen arren, eta dietak osasunean duen eragin mesedegarria agerian uzten duten egungo ezagutzak gorabehera, elikagai horiek ez dira behar adina hartzen.

MAPAren (Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioa) 2017ko datuen arabera, urte hartan barazki freskoen kontsumoa 55,43 kilogramo izan zen per capita. Horrek esan nahi du 98,30€ gastatzen direla per capita pertsona eta urte bakoitzeko.
gure herrialdeko hainbat eremu geografiko hartzen baditugu erreferentziatzat, Aragoin, Katalunian eta Nafarroako Foru Erkidegoan kontsumitzen dira barazki fresko gehien. Aldiz, Asturiasko Printzerrian, Errioxan eta Gaztela eta Leonen kontsumitzen dira barazki fresko gutxien.

Barazki freskoak egunean hiru eta bost errazio artean jatea komeni da, hau da, egunean gutxienez 400 gramo. Frutekin batera, C bitaminaren eta A probitamina gehien ematen dutenak dira. Asko, gainera, beste mantenugai, zuntz eta antioxidatzaile batzuen iturri bikainak dira, eta proteina eta koipe gutxi dute. Gomendioak betetzeko, erdiesteko zaila dirudien arren, aski litzateke lehen platerean barazkiak kontsumitzea eta bigarrenei laguntzea, bai bazkarian eta bai afarian. Errazio bat entsaladakoa izatea komeniko litzateke gutxienez, horrela babesten baitira ongien bere mantenugai guztiak. Hobeto ulertzeko, jarraian azaltzen den planteamenduaren antzekoa egitea nahikoa litzateke: espinakak (200 gramo) garbantzuekin eta solomoa piperrekin (50 gramo) bazkaritan eta, afaritan, patata- eta barazki-purea (150 gramo) eta arraina entsaladako tomatearekin (120 gramo).

Horrek guztiak nabarmentzen du oso garrantzitsua dela barazki freskoen kontsumoa areagotzeko kanpainak martxan jartzen jarraitzea. Jarduera horiek biztanleria orokorrera eta osasun-profesionaletara zabaldu behar dira, bai eta informazio-baliabideetara ere. Arrakasta horri esker, errazagoa izango da osasun onerako hain funtsezkoak diren elikagai horiek behar adina sartzea dietan.

Ezagutu dezagun beste zerbait barazkiei buruz

Barazkien terminoak landatzen diren eta kontsumorako egokiak diren landare belarkara guztiei egiten die erreferentzia, gordinik edo kozinatuta. Barazki terminoak organo berdeei egiten die erreferentzia soilik, hau da, hosto eta zurtoin samurrei edo infloreszentziei (loreei).

Barazkien atalean, lekale fresko edo berdeak ere sartzen dira, ilar eta baba freskoak, adibidez, baina horiek ez dira aipatzen gida honetan, gainerako barazkien aldean oso osaera desberdina dutelako.