Verduras y hortalizas de la A a la Z:
Azalorea

Calendario de temporada
Osasunari dagokionez
Gehiegizko pisua
Ur asko daukanez eta energi eduki urria daukanez, azalorea barazki egokia da pisua kontrolatzeko dietetan, hori bai, egosteko metodoa eta ongailuak ahaztu gabe. Zuntz-edukia dela eta, asetasun-sentsazioa sortzen du, eta apetitua murrizten du. Oso alderdi onuragarria da hori halako kasuetan.
Arazgarria eta diuretikoa
Azalorearen eragin diuretikoa ur eta potasio asko eta sodio gutxi duelako gertatzen da. Berdura hori hartzeak organismoaren gehiegizko likidoak kanporatzen laguntzen du, eta onuragarria da hipertentsioa, likido-erretentzioa eta oliguria (gernu-ekoizpen urria) izanez gero. Gernu-ekoizpena handitzeak, likidoez gain, bertan disolbatutako hondakin-substantziak (azido urikoa, urea, etab.) ezabatzeko aukera ematen du. Hori dela eta, hiperurizemia eta hezueria dutenei komeni zaie, baita giltzurrunetako kalkuluak egiteko joera dutenei ere.
Tiroide-guruinaren alterazioak
Kruziferoek konposatu bozogenoak dituzte, zapore min arina eta lurrina eragiten dutenak. Elementu horiek iodoaren xurgapena eta erabilera blokeatzeko gaitasuna dute, eta, hala, tiroide-guruinaren jarduera geldiarazten dute. Azalore gordina birrintzean edo mastekatzean askatzen den entzima baten eraginez sortzen dira substantzia horiek. Sukaldatzen denean ez da horrelako efekturik gertatzen. Azalorean agertzen den substantzia antitiroideoak, seguruenik, ez du bozioa sortuko, baina, hipotiroidismoa izanez gero, genero bereko barazkiak (aza edo azaburua, brokolia, Bruselako azak) maiz ez jatea gomendatzen da.
Flatulentzia
Azalorearen osaeragatik osasunarentzat hainbat onura dituen arren, kontuan hartu behar da pertsona jakin batzuentzat nahi ez diren ondorioak dituela. Zuntzak eta sufre-konposatu ugariek eragiten dute flatulentzia eta digestiorako zailtasuna. Hala ere, azalorea gainerako azak baino hobeto digeritzen da eta, beraz, ez da zertan mugatu digestio-arazoak (gastritisa, ultzera edo digestio zailak) dituzten pertsonentzat. Gainera, suabeagoa da kuminoarekin edo mihiluarekin egosten bada. Hankamotz eta anis berdezko infusio bat edo postre gisa mendafin-infusio bat ere erabil daiteke.
Gaixotasunen prebentzioa
Oro har, kruziferoen familiako barazkiek ugari ematen dituzte C bitamina eta azido zitrikoa, eta horrek bitamina horren eragin onuragarria areagotzen du. Gainera, antioxidatzaile naturalen iturri bikainak dira (C bitamina eta sufre-konposatuak). Antioxidatzaileek "erradikal askeak" izenekoen eragin kaltegarria blokeatzen dute. Oxigenoa dagoenean arnastea funtsezkoa da gure organismoko zelulen bizitzan, baina horren ondorioz molekula batzuk sortzen dira, erradikal askeak, eta bizitzan zehar osasunerako ondorio negatiboak eragiten dituzte, DNA (geneak), proteinak eta lipidoak edo gantzak aldatzeko duten gaitasunaren bidez. Gure gorputzean etengabe berritzen diren zelulak daude (azalekoak, hesteetakoak...). ) eta beste batzuk ez (gibeleko zelulak... ). Urteen poderioz, erradikal askeek handitu egiten dute lehenengoen gainean alterazio genetikoak gertatzeko arriskua, eta horrek minbizia garatzen laguntzen du, edo bigarrenen funtzionaltasuna murrizten du, zahartze-prozesuaren bereizgarria baita. Erradikal askeen ekoizpena areagotzen duten egoerak daude, besteak beste, ariketa fisiko bizia, ingurumen kutsadura, tabakismoa, infekzioak, estresa, gantz ugariko dietak eta eguzkitan denbora gehiegi egotea.
Bestalde, antioxidatzaileen eta gaixotasun kardiobaskularren prebentzioaren arteko erlazioa ondo finkatutako baieztapena da gaur egun. Jakina denez, "kolesterol txarra" (LDL-c) deritzonaren aldaketak funtsezko eginkizuna betetzen du, bai aterosklerosiaren hasieran, bai garapenean. Antioxidatzaileek kolesterol txarra deritzona aldatzen duten erradikal askeak blokeatzen dituzte. Horrela, arrisku kardiobaskular eta zerebrobaskularra murrizten laguntzen dute. Bestalde, antioxidatzaile gutxi izatea arrisku-faktore bat da minbizi-mota batzuentzat eta endekapenezko gaixotasunentzat.
Azalorean, familia bereko gainerako landarezkoetan bezala, hainbat elementu fitokimiko hauteman dira azken urteotan, eta elementu horiek hainbat minbizi-motaren eta beste gaixotasun batzuen prebentzioan izan dezaketen eragina dela eta, gero eta interes handiagoa pizten dute horiek kontsumitzeko eta hazteko, bai produktu fresko gisa, bai izoztu gisa. Bere bertuteetako asko konposatu ezberdinei egozten zaizkie. Horien artean, glukosinolatoak, isotiozianatoak, indolak eta zuntza nabarmentzen dira. Konposatu horien zati handi bat azukredunak dira eta, herdoilaren aurka egiteaz gain, berdurak egosten ari denean botatzen duen usain biziaren erantzuleak dira.
Emakume haurdunak eta haurrak
Bere folato eduki bikainagatik, azalorea haurdun dagoen emakumearen dietan kontuan hartu beharreko barazkia da. Haurdunaldiko lehen asteetan bitamina horren gabeziak etorkizuneko haurrarengan hodi neuralaren akatsak eragin ditzake, hala nola arantza bifidoa edo anentzefalia.
Bestalde, aho bidezko antisorgailuek folatoaren erabilgarritasuna murrizten dute, eta, beraz, horiek hartzen dituzten emakumeek bitamina horren ekarpen dietetikoa aztertu behar dute, gabeziak saihesteko. Folato-eskakizunak handiagoak dira haurretan ere. Hori dela eta, barazkiak (azalorea, adibidez) dietan sartzea da gabeziei aurrea hartzeko moduetako bat. Folatoen urritasunak anemia megaloblastikoa ekar dezake. Kontuan izan behar da folatoak beroarekiko sentikorrak direla, eta, beraz, barazki hori egostean mantenugai horren kantitate handia galtzen dela.
Heste-funtzioa erregulatzen du
Azaloreari zuntz asko ematen dionez, libragarria da, eta, beraz, idorreria prebenitzen edo hobetzen laguntzen du. Gainera, zuntzak funtzio fisiologiko nabarmenak betetzen ditu. Odoleko kolesterol-tasak murrizten eta gluzemia ondo kontrolatzen laguntzen du diabetesa duten pertsonen artean.